Ως γυναικομαστία ορίζεται γενικά η πάθηση κατά την οποία εκδηλώνεται διόγκωση του ενός ή και των δύο μαστών στον άνδρα. Μπορεί να εμφανιστεί σε διαφορετικές ηλικίες με πιο συχνές τη νεογνική, την εφηβική και την ενήλικη. Η γυναικομαστία χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες, την αληθή και την ψευδή γυναικομαστία. Η διαφοροδιάγνωση μεταξύ αυτών των δύο τύπων γυναικομαστίας είναι σημαντική ώστε να ελέγχεται η υγεία του ασθενούς, να ερευνώνται τα πιθανά αίτια και να ανευρίσκεται η καταλληλότερη μέθοδος αντιμετώπισης στην εκάστοτε περίπτωση. Η πολύπλευρη διερεύνηση των συμπτωμάτων της γυναικομαστίας και του ιστορικού του κάθε ατόμου που εμφανίζει γυναικομαστία κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για την πορεία της υγείας του.
Βασικά χαρακτηριστικά και αιτίες της ψευδογυναικομαστίας
Βασική διαφορά της ψευδογυναικομαστίας από την αληθή γυναικομαστία αποτελεί η σύσταση των μαστών. Η διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών τους είναι σημαντική ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά όπως αρμόζει στην κάθε περίπτωση. Οι αιτίες πρόκλησης της καθεμίας είναι επίσης διαφορετικές αν και πολλές φορές επιδρούν συνδυαστικά. Η αληθής γυναικομαστία προκαλείται από την ανισορροπία των ορμονών σε εφήβους και ενήλικες άνδρες. Παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα και μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης στο αγόρι ή τον άνδρα μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση της γυναικομαστίας με αύξηση του μαζικού αδένα των μαστών. Ενώ μειώνεται η τεστοστερόνη αυξάνονται αντιστρόφως τα οιστρογόνα που διογκώνουν το ανδρικό στήθος και το καθιστούν να ομοιάζει με γυναικείο.
Η χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων αλλά και οι καταχρήσεις του τσιγάρου, του αλκοόλ και των απαγορευμένων ναρκωτικών ουσιών μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε γυναικομαστία η οποία είναι αληθής. Η πιο βασική διαφορά μεταξύ αληθούς και ψευδούς γυναικομαστίας έγκειται στο ότι στην αληθή υπάρχει αδενικός ιστός στους ανδρικούς μαστούς ενώ η ψευδής (ψευδογυναικομαστία) ή αλλιώς λιπομαστία χαρακτηρίζεται από περίσσεια λίπους στην περιοχή των μαστών. Η ψευδής γυναικομαστία εμφανίζεται συνηθέστερα σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα αγόρια και άνδρες. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις είναι κοινές και στις δύο μορφές γυναικομαστίας. Οι έφηβοι ή οι ενήλικοι άνδρες βιώνουν έντονα συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, μειωμένη αυτοπεποίθηση, αμηχανία, ντροπή και άγχος για το σώμα τους. Αυτό επηρεάζει με τη σειρά του τις κοινωνικές τους σχέσεις και τη διάθεσή τους.
Θεραπευτική προσέγγιση της ψευδούς γυναικομαστίας
Στην ψευδή γυναικομαστία η θεραπεία με ορμονικά φάρμακα και συμπληρώματα δεν επιφέρει κανένα όφελος. Αυτό οφείλεται όπως προαναφέρθηκε στο ότι πρόκειται κυρίως για εναπόθεση λίπους στους μαστούς. Η άμεση και οριστική λύση για την ψευδή γυναικομαστία είναι η χειρουργική αφαίρεση. Αντιθέτως στην αληθή γυναικομαστία χρειάζεται ενδεχομένως ένας συνδυασμός θεραπευτικής προσέγγισης παράλληλα με την χειρουργική μέθοδο αντιμετώπισης. Η χειρουργική αντιμετώπιση της γυναικομαστίας έχει πλέον εξελιχθεί και διενεργείται με τα πιο σύγχρονα μέσα. Είναι αποτελεσματική και επαναφέρει το ανδρικό στήθος στην αρρενωπή του μορφή. Οι άνδρες νιώθουν αμέσως την ικανοποίηση και την αυτοπεποίθηση χάρη στο αισθητικό αποτέλεσμα. Ωστόσο πριν παρθεί οποιαδήποτε απόφαση για χειρουργική αφαίρεση είναι πρώτα απαραίτητη η εξέταση από ειδικό χειρουργό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για να αποκλειστούν άλλες σπανιότερες αλλά πιθανές παθολογικές αιτίες που προσομοιάζουν με τα συμπτώματα της γυναικομαστίας.
Όταν πρόκειται για ψευδή γυναικομαστία κατά τη χειρουργική διαδικασία αφαιρείται μονάχα λιπώδης ιστός με απλή λιποαναρρόφηση. Στην ουσία μιλάμε για λιπομαστία. Έτσι δεν χρειάζεται να γίνει ταυτόχρονη αφαίρεση του μαζικού αδένα όπως στην πιο περίπλοκη περίπτωση της αληθούς γυναικομαστίας. Αυτή η διαδικασία είναι πιο απαιτητική και απαιτεί εξειδικευμένο χειρουργείο μαστού. Στην περίπτωση που η γυναικομαστία είναι ταυτόχρονα και αδενική και λιπαρή απαιτείται ο συνδυασμός λιποαναρρόφησης και χειρουργικής αφαίρεσης του αδένα.
Για την αντιμετώπιση της γυναικομαστίας που οφείλεται σε λίπος υπάρχει αρκετό όφελος να ακολουθηθεί παράλληλα ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής και συχνή σωματική άσκηση. Με τη γυμναστική αντιστάσεων επιτυγχάνεται η αύξηση του μυϊκού ιστού ενώ ταυτόχρονα μειώνεται το λίπος στο σώμα του υπέρβαρου άνδρα. Ακόμη και μετά την αντιμετώπιση της ψευδούς γυναικομαστίας με λιποαναρρόφηση είναι απαραίτητη η εκγύμναση των μυών για να επιτευχθεί ένα σφιχτό στήθος. Η σύσφιξη και το τέντωμα του δέρματος μπορεί να επιτευχθεί μόνο έως κάποιο βαθμό. Η διόγκωση και η χαλάρωση των μαστών μειώνεται σταδιακά ακολουθώντας τις οδηγίες των ειδικών ιατρών και διατροφολόγων. Η ψευδής γυναικομαστία μπορεί να αντιμετωπιστεί πολύ αποτελεσματικά εφόσον διαπιστωθεί και εξακριβωθεί η φύση της.
