Η γυναικομαστία πρόκειται για την πάθηση κατά την οποία οι μαστοί του αρσενικού φύλου εμφανίζουν αύξηση και διόγκωση του μεγέθους τους. Απαντάται σε νεαρές (εφηβικό στάδιο) αλλά και σε μεγαλύτερες ηλικίες των ανδρών. Το ανδρικό στήθος στη γυναικομαστία θυμίζει οπτικά τους γυναικείους μαστούς. Τα αίτια πρόκλησης της γυναικομαστίας ποικίλουν και έχουν διαφορετικό υπόβαθρο. Οι άνδρες που ασχολούνται με το bodybuilding και τη διάπλαση του σώματός τους είτε επαγγελματικά είτε ως χόμπι, είναι πολύ πιθανό να έρθουν αντιμέτωποι με τη γυναικομαστία. Η εικόνα του στήθους τους στη γυναικομαστία δεν είναι η επιθυμητή σε αυτούς αρρενωπή αλλά ομοιάζει κατά πολύ με το θηλυκό στήθος.
Οι bodybuilders ασχολούνται συστηματικά με τη σωματική τους διάπλαση. Ακολουθούν ένα απαιτητικό και εντατικό πρόγραμμα γυμναστικής καθώς και αυστηρά διατροφικά πλάνα. Ωστόσο τις περισσότερες φορές οι προσπάθειες της σωματικής τους διάπλασης δεν αρκούνται ούτε περιορίζονται σε αυτές τις φυσικές καθημερινές συνήθειες αλλά και στην ταυτόχρονη λήψη ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής όπως για παράδειγμα τα σκευάσματα με κρεατίνη. Πρέπει να τονιστεί ότι η γυμναστική και η υγιεινή διατροφή δεν οδηγούν σε γυναικομαστία καθώς αυτές μάλιστα προάγουν τη βελτίωση της υγείας του σώματος. Η γυναικομαστία προκαλείται από τις απαγορευμένες ουσίες με στεροειδή και από τη λήψη των αναβολικών που έχουν στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της μυϊκής μάζας και την αύξηση του σωματικού όγκου των bodybuilders.
Bodybuilding και διογκωμένοι μαστοί
Η συνεχής προσπάθεια για εντυπωσιασμό που διακατέχει του αθλητές καθώς και ο ανταγωνισμός που υπάρχει ανάμεσα σε αυτούς που λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμούς bodybuilding, είναι πολύ πιθανό να αποφέρει μακροπρόθεσμα τα αποτελέσματα της γυναικομαστίας. Η γυμναστική αυξάνει με φυσιολογικό τρόπο τον όγκο του στήθους το οποίο παραμένει αρρενωπό. Η λήψη στεροειδών όμως είναι αυτή που καθιστά το ανδρικό στήθος να μοιάζει με γυναικείο, να διογκώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό και να δημιουργούνται μάζες στις θηλές. Ο κνησμός, η ερυθρότητα ή η ευαισθησία στις θηλές είναι μερικά ακόμη από τα συμπτώματα που σηματοδοτούν την παρουσία γυναικομαστίας. Η όποια υποψία για γυναικομαστία πρέπει να διερευνάται άμεσα από ιατρό.
Ο λόγος που τα σκευάσματα αυτά προκαλούν ως αποτέλεσμα τη γυναικομαστία στους άνδρες οφείλεται σε ορμονική δυσλειτουργία και διατάραξη της ισορροπίας των ορμονών. Τα αναβολικά ανήκουν στα φάρμακα που προκαλούν γυναικομαστία. Μειώνουν την παραγωγή της τεστοστερόνης ενώ αντίθετα αυξάνουν τη δράση των οιστρογόνων στον οργανισμό. Οι ουσίες που εμπεριέχονται στα συμπληρώματα αυτά είναι βλαβερές για την υγεία. Αν και ο στόχος των ανδρών που τα λαμβάνουν είναι το να αναπτύξουν εντυπωσιακό αρρενωπό κορμί, η μακροπρόθεσμη κατάχρηση προκαλεί τα αντίθετα αποτελέσματα. Η συστηματική λήψη ανδρογόνων από τους αθλητές για τη βελτίωση της απόδοσής τους, την ενδυνάμωση και την ενίσχυση των μυών τους ενέχει πολλούς κινδύνους. Τα αναβολικά, η χοριακή γοναδοτροπίνη και τα στεροειδή περιέχουν υψηλές επίπεδα οιστραδιόλης και διογκωτικών ορμονών.
Όταν επιβεβαιωθεί μετά από τις κατάλληλες ιατρικές εξετάσεις ότι η γυναικομαστία οφείλεται στη λήψη αυτών των σκευασμάτων, η άμεση διακοπή των ουσιών αυτών βοηθάει συνήθως σε αρκετά μεγάλο βαθμό στη μείωση του μεγέθους των θηλών. Είναι απαραίτητο η διακοπή των αναβολικών να γίνεται άμεσα από τη στιγμή που διαπιστώνεται η γυναικομαστία ώστε να αποκαθίσταται η ορμονική ισορροπία στον έφηβο ή ενήλικο άνδρα. Η παραμέληση του προβλήματος από τον ασθενή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερο βαθμό την κατάσταση της γυναικομαστίας και η λύση να μην είναι πλέον δυνατό να επέλθει με εύκολο και φυσικό τρόπο μετά από τη διακοπή αυτών των ουσιών.
Για την αντιμετώπιση της γυναικομαστίας του ατόμου που δραστηριοποιείται στον χώρο του bodybuilding είναι αναγκαία η διακοπή της χρήσης των στεροειδών. Εάν μετά τη διακοπή του παράγοντα που προκαλεί τη γυναικομαστία δεν υπάρξει εμφανής βελτίωση μετά από αρκετό διάστημα, τότε χορηγείται υπό τις οδηγίες του ιατρού ταμοξιφαίνη (Tamoxifen), κλομιφαίνη (Clomifen) ή ραλοξιφαίνη (Raloxifen). Πρέπει να τονιστεί ότι η χορήγηση των φαρμάκων αυτών πρέπει να γίνεται μόνο υπό την παρακολούθηση ειδικού ιατρού/ ενδοκρινολόγου. Βοηθούν στην πρόληψη και τη θεραπεία της διόγκωσης του μαζικού αδένα και του καρκίνου του μαστού, όμως ενέχουν τον κίνδυνο θρομβώσεων των φλεβών. Τα φάρμακα αυτά είναι ανταγωνιστές της οιστρογονικής δράσης, βοηθούν στην παραγωγή φυσιολογικών επιπέδων τεστοστερόνης και επιφέρουν ορμονική σταθεροποίηση. Η καθημερινή λήψη 10 – 20 χιλιογραμμαρίων δοκιμάζεται για περίπου ένα τρίμηνο ώστε να υποβοηθηθεί η μείωση του μεγέθους της γυναικομαστίας.
Εάν δεν επέλθει υποχώρηση της διόγκωσης της μάζας των θηλών τότε η χειρουργική μέθοδος είναι μονόδρομος για οριστική λύση. Μετά από τις απαραίτητες εξετάσεις αίματος και την κλινική εξέταση από ειδικό χειρουργό του μαστού, είναι εφικτή η εύρεση της καταλληλότερης μεθόδου αντιμετώπισης και θεραπείας της γυναικομαστίας. Στο μεγαλύτερο ποσοστό των bodybuilders η γυναικομαστία υποστρέφεται απλώς με τη διακοπή των σκευασμάτων που την προκάλεσαν. Είναι σημαντικό οι bodybuilders, οι personal trainers, οι γυμναστές και οι πρωταθλητές να στηρίζονται στο εξής στις δικές τους δυνάμεις, στη φυσική εκγύμναση της αντοχής, της δύναμης και των μυών τους καθώς και στη σωστή και υγιεινή διατροφή. Η διατήρηση του υγιεινού τρόπου ζωής δίχως στεροειδή είναι πολύ σημαντική ακόμη και μετά την αντιμετώπιση του προβλήματος της γυναικομαστίας. Μόνο έτσι θα συντηρηθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα του αρρενωπού στήθους και η αποφυγή της υποτροπής.
